Z kart historii…

Początki Wojskowej Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Toruniu sięgają okresu dwudziestolecia międzywojennego i wiążą się ze zwycięstwem nad pruskim zaborcą w I Wojnie Światowej i Powstaniem Polski Odrodzonej.  Na przełomie stycznia i lutego 1920 r., Polska Komisja Likwidacyjna przejęła obiekty po dawnym Wojskowym Szpitalu Pruskim. Najdłuższą historię mają obiekty, w których mieści się obecnie Przychodnia. Jasny budynek przy ulicy Szumana 9, to Lazaret wybudowany w 1820 r. Zaprojektował go jeden z najwybitniejszych architektów ówczesnej Europy Karol Fryderyk Schinkel. Budynek z czerwonej cegły przy ul. Dąbrowskiego 1 pobudowano w roku 1899 dla potrzeb Lazaretu Garnizonowego i pełnił funkcję bloku chorych (Krankenblock). Niezwłocznie po przejęciu obiektów szpitalnych, przystąpiono do organizowania Wojskowego Szpitala Garnizonowego Nr 1. Pod koniec 1921 r., Szpital Garnizonowy Nr 1 przemianowano na 8 Wojskowy Szpital Okręgowy. W celu odciążenia oddziałów szpitalnych od przyjęć pacjentów ambulatoryjnych, zorganizowano przy ul. Szumana Przychodnię Przyszpitalną. W dniach 3 i 4 września 1939 r., zgodnie z rozkazem Szefostwa Sanitarnego WP, 8 WSO rozpoczął całkowitą ewakuację. Do 16 września tj. do momentu dostania się do niewoli zapełniał się sukcesywnie rannymi. Po walkach na przedpolach Torunia i zajęciu przez Niemców miasta w dniu 7 września cały obiekt 8 WSO zagarnął Wehrmacht przeznaczając go na szpital niemiecki. W dalszych latach wojny w skład szpitala włączono sąsiadujący budynek szkolny przy obecnym placu Św. Katarzyny.

Pod koniec II Wojny Światowej Toruń stanowił twierdzę hitlerowską i został wyzwolony 1 lutego 1945 r., przez wojska 70 Armii 2 Frontu Białoruskiego. W wyniku działań wojennych kompleks szpitalny przy ul. Jęczmiennej uległ poważnej dewastacji. Do sierpnia 1945 r. w obiektach stacjonował Polowy Szpital Armii Radzieckiej, po czym w październiku 1945 r. budynek przejęło Wojsko Polskie przeznaczając cały obiekt na szpital. Niezwłocznie po wyzwoleniu Torunia Naczelne Dowództwo WP rozkazem z dnia 6 lutego 1945 r., nakazało  sformować w terminie do 1 kwietnia 1945 r. w Toruniu 6 Wojskowy Szpital Okręgowy na 600 łóżek. Na lokalizację przeznaczono gmach przy ul. Henryka Sienkiewicza 30 po byłym Seminarium Nauczycielskim. Działalność 6 WSO trwała bardzo krótko (do września 1945 r.) i został on przeniesiony do Oliwy. W Toruniu zorganizowano natomiast  Wojskowy Szpital Garnizonowy na 100 łóżek.  W październiku 1947 r. Wojskowy Szpital Garnizonowy w Toruniu przemianowano na 2 Wojskowy Szpital Okręgowy z etatem 300 łóżek i podporządkowaniem organizacyjnym Dowództwu Pomorskiego Okręgu Wojskowego.

Po wyremontowaniu w roku 1951 budynku przedwojennego sztabu przy ul. Dąbrowskiego, urządzono w nim Poliklinikę, zorganizowano pracownię kliniczną i przeniesiono z budynku komendy szpitala aptekę. W Poliklinice oprócz gabinetów umieszczono Okręgową i Garnizonową Wojskową Komisję Lekarską. W latach 1957-1959 przeprowadzono kapitalne remonty budynków. Zorganizowano pracownię anatomopatologiczną, a w 1962 r. urządzono Punkt Krwiodawstwa. W latach 1963-1973 rozbudowano i przebudowano Szpital oraz doskonalono działalność leczniczą, szkoleniową i mobilizacyjną. W roku 1966 urządzono internat dla pielęgniarek. W latach 1969-1970, po przekazaniu przez Szpital na rzecz miasta części terenu pod budowę trasy komunikacyjnej T-81, zbudowano pod ulicą Warszawską tunel komunikacyjny łączący „biały blok ” z pozostałą częścią oraz ogrodzono Szpital od strony miasta. 2 Wojskowy Szpital Okręgowy istniał do końca 1986 r.

Od 1 stycznia 1987 r. rozpoczyna działalność 2 Wojskowy Szpital Rehabilitacyjny z Polikliniką. Głównym celem powołania do życia tej placówki była konieczność stworzenia w Wojsku Polskim placówki zajmującej się rehabilitacją żołnierzy, którzy doznali urazów w toku pełnienia służby wojskowej, inwalidów wojskowych i wojennych oraz opieką nad terminalnie chorymi. 2 Wojskowy Szpital Rehabilitacyjny z Polikliniką funkcjonował do końca 1994 roku i decyzją Ministra Obrony Narodowej został zlikwidowany.

Od 1 stycznia 1995 r. w budynku Lazaretu przy ul. Szumana 9 i budynku przy ul. Dąbrowskiego 1 rozpoczęła swą działalność Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska, która świadczyła usługi medyczne przede wszystkim dla żołnierzy garnizonu toruńskiego oraz ich rodzin, jak również dla tych wszystkich, którzy byli uprawnieni do korzystania ze świadczeń medycznych w Wojskowych Zakładach Leczniczych. Przychodnia jako jednostka budżetowa działała do 31 grudnia 1998 r.

Z dniem 1 stycznia 1999 r., w wyniku narodowej reformy służby zdrowia powstała Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Toruniu. Decyzją Ministerstwa Zdrowia, tak zwani „cywile” nadal nie mogli leczyć się w zakładach leczniczych podległych MON i MSWiA. Resortowe szpitale, przychodnie i sanatoria były wówczas bardzo atrakcyjne dla wszystkich spoza resortu. Dopiero 17.01.2000 r.  zdjęto zakaz i Branżowa Kasa Chorych 17B  stała się dostępna dla wszystkich.

Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi z wprowadzoną reformą krwiodawstwa i krwiolecznictwa doprowadziły do tego, że w 2000 r. decyzją MON zlikwidowano Wojskową Stację Krwiodawstwa przy Przychodni Wojskowej w Toruniu.

W 2003 r., po ponad czterdziestu latach działalności , decyzją MON zlikwidowano Terenową Wojskową Komisję Lekarską w Toruniu.

W 2006 r. obydwa budynki Przychodni wpisane zostały do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

W roku 2006 i 2009 w ramach programu termomodernizacji, przeprowadzono audyt obydwu budynków i pozyskano bardzo duże środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej  i wymieniono wszystkie okna w obydwu budynkach pozostawiając kilka „okien świadków” oraz ocieplono stropodach w budynku przy ul. Dąbrowskiego.

W 2008 r., za przykładem innych podmiotów leczniczych w Polsce, podjęto decyzję o likwidacji apteki w Przychodni. Obowiązujące wówczas przepisy Ustawy prawo zamówień publicznych i Ustawy o finansach publicznych nie dawały szans aptekom prowadzonym przez szpitale i przychodnie, konkurować na rynku z innymi aptekami. Rok później osoba prywatna wydzierżawiła pomieszczenia apteczne i uruchomiła prywatną apteką.

Wiele lat starań o środki finansowe na kompleksową renowację dwustuletniego Lazaretu i w 2015 r. otrzymaliśmy z MON bardzo duże środki na długo oczekiwaną inwestycję, największą w historii Szpitala Wojskowego i Przychodni Wojskowej w Toruniu. Odrestaurowany Lazaret przy ul. Szumana 9 jest obecnie najpiękniejszym obiektem na obrzeżach Starego Miasta w Toruniu. Rozpoczęcie prac przy Lazarecie poprzedziło zasypanie tunelu pod ulicą Szumana. Tunel ponad pół wieku łączył dawną część szpitalną z Polikliniką doskonale służąc pracownikom i pacjentom. W pewnym momencie tunel stał się własnością trzech podmiotów i osiągnięcie sensownego porozumienia stało się niemożliwe.

W dniu 15 czerwca 2020 r. nasza Przychodnia uruchomiła punkt pobierania wymazów COVID. Byliśmy pierwsi i jedyni w Toruniu do końca października 2020 r. W tym czasie 4 pielęgniarki, przez cztery i pół miesiąca pobrały ponad 3500 wymazów. Dopiero w listopadzie uruchomiono kolejne punkty w Toruniu.

W dniu 29 czerwca 2021 r., w siedzibie Ministerstwa Rozwoju Pracy i Technologii w Warszawie podpisano Umowę Przeniesienia Własności Nieruchomości w celu doposażenia Państwowej Osoby Prawnej. Umowę podpisał Przedstawiciel Skarbu Państwa i Dyrektor WSPL SP ZOZ w obecności Notariusza. Tym samym obydwa budynki wraz z działkami, na których są posadowione przestały być w zasobach MON, a stały się własnością Przychodni.

Rok 2025 jest rokiem 30-lecia Przychodni Wojskowej w Toruniu. Od 1 stycznia 1995 r., czyli od początku istnienia Przychodni, do dnia dzisiejszego jest nas razem 36 osób, w tym 14 pielęgniarek, 6 lekarzy, 3 techników protetyków, 2 rehabilitantów, 1 kierowca, 4 analityków, 2 rejestratorki i 4 pracowników administracji.

Toruń  15.05.2025